PREVENTIEMETHODIEKEN
VOOR MEER GEZONDHEID

'ROCK ZERO' is een methodiek waarmee jongeren spelenderwijs nadenken over hun eigen alcoholgebruik en
dat van hun peers en waarmee ze hun kennis en attitudes kunnen verfijnen. Ze leren op een ludieke manier dat (veel) alcohol drinken niet de norm is. De boodschap van het spel is 'alcohol, begin er niet te vroeg mee'.
Dit spel is op maat van veertien- tot zestienjarigen en bruikbaar voor groepen tot 25 spelers (maximaal vijf
groepjes van vijf spelers).

In dit pakket vind je specifieke tips om het spel in de klas, de leefgroep of de jeugdbeweging te spelen.
'Rock Zero' kan een onderdeel vormen van de pijler 'educatie' in een alcohol- en drugbeleid. Dit pakket bevat:
- Speluitleg
- Spelkaart voor de spelleider
- Extra infofiche voor leerkrachten
- Extra infofiche voor jeugdbewegingen
- Extra infofiche voor bijzondere jeugdzorg
- Spelbord, scorebord, pionnen, spelkaarten en jokers
- Spelvragen voor de spelers.

Zilverwijzer in Woonzorgcentra wil de geestelijke gezondheid van de bewoners bevorderen. Bewoners die zich goed in hun vel voelen, kunnen beter om met uitdagingen die horen bij het ouder worden zoals ziekte, verlies van geliefden of verhuizen naar het woonzorgcentrum.

Alcohol drinken, blowen, gamen of gokken zijn een realiteit in de leefwereld van jongeren en bijgevolg ook thema’s waarover je als school goed nadenkt. Omgaan met een (kliek van) gebruikende leerling(en), vragen van verontruste ouders… het is niet evident. VAD ontwikkelde een aantal concrete materialen en de kadermethodiek Drugbeleid op School om je hierbij te ondersteunen. Ook voor het CLB ontwikkelde VAD een aanbod van begeleidingsmethodieken.

Maat in de Shit is een educatief pakket waarmee u kunt werken rond druggebruik met jongeren. De invalshoek 'vriendschap en relaties' maakt het mogelijk om een brug te slaan tussen werken rond de cannabisthematiek en een bredere aanpak, gericht op het ondersteunen van sociale en persoonlijke normen en vaardigheden. In deze handleiding vindt u diverse werkvormen die deze invalshoek vorm geven.

Het pakket bestaat uit:

een handleiding voor de begeleider;
10 bladwijzers 'Signalen';
10 bladwijzers 'Communicatietips';
10 pocketfolders van Maat in de Shit.

Maat in de Shit werd uitgewerkt door CAT Infopunt - CGG Eclips vzw en VAD.

Het Vlaams Instituut Gezond Leven ontwikkelde samen met Disney Benelux Woogie boogie. Met Woogie boogie willen het Vlaams Instituut Gezond Leven en Disney Benelux het lang stilzitten bij kleuters (3-6 jaar) aanpakken.

Woogie Boogie bestaat uit een reeks van leuke bewegingstussendoortjes en een ondersteuningspakket voor kleuterklassen. Met het ondersteuningspakket ontdek je aan de hand van voorbeelden, testjes en heel wat praktische info hoe je op een gemakkelijke manier lang stilzitten in jouw kleuterklas kan beperken. Meer informatie op www.woogieboogie.be.

In 2018 schreef VAD een uitgebreid dossier rond het product cannabis. Vijf jaar later was het tijd om delen van dat dossier – specifiek rond cannabis als product – in een modern jasje, een infofiche, te steken. De infofiche werd ook geüpdatet met nieuwe informatie die de voorbije jaren relevant werd, bijvoorbeeld over het vapen van cannabis en over synthetische cannabisproducten. De infofiche geeft een antwoord op een aantal van de meest gestelde vragen rond het product cannabis.

Heel wat jongeren in het deeltijds onderwijs zijn maatschappelijk kwetsbaar en worden belast door situaties als moeilijke familiale omstandigheden, armoede en uitsluiting. Ze hebben nood aan gedifferentieerd onderwijs en een sterk op het individu afgestemd traject van alternerend leren en werken in centra voor DBSO of in de vorm van de leertijd. Voor het coachen van een drugbeleid is het belangrijk op de hoogte te zijn van de specifieke situatie en eigenheid van de organisatie waarmee men aan de slag gaat. Een hertaling van het concept Drugbeleid Op School (DOS) naar een drugbeleid op maat van het deeltijds onderwijs bleek aangewezen. Gezien de verschillen in structuur, organisatie, rollen en functies in de leertijd en in de centra DBSO zijn er twee draaiboeken.

In deze leidraad kom je te weten hoe je alcohol- of andere drugproblemen bij een cliënt aanpakt: van het moment dat je vermoeden de kop opsteekt, over het bespreken ervan, tot de doorverwijzing en de nazorg. Je zal merken dat een kortdurende interventie zoals in deze leidraad besproken, heel wat kan teweegbrengen.

"Alcohol en andere drugs. Wat met alcohol- en andere drugproblemen bij cliënten in OCMW en CAW?" is voor maatschappelijk werkers en andere hulpverleners, bijvoorbeeld op een CAW of op de sociale dienst van een OCMW, die in begeleidingen in contact komen met cliënten met een alcohol- of drugprobleem.

Intermediairs in de reguliere sector arbeid aanzetten tot het uitwerken van een multi-componenten alcohol- en drugbeleid in de ondernemingen (privaat of publiek)

ASPHA wil huisartsen ondersteunen via telefoon en e-mail bij het begeleiden van suïcidale patiënten, hun omgeving en nabestaanden. Huisartsen die geconfronteerd worden met een suïcidale patiënt kunnen er onmiddellijk met hun vragen terecht.

Deze factsheets presenteren de belangrijkste cijfergegevens van het voorbije decennium over de omvang van het gebruik in Vlaanderen en België.

Het kloppend hart van het jeugdwerk zijn de (jonge) vrijwilligers die zich inzetten voor de jeugdbeweging, het jeugdhuis, de speelpleinwerking, … Zo bieden jeugdverenigingen heel wat kinderen, jongeren en jongvolwassenen de ruimte om zich uit te leven en te ontplooien. Het is een veilige plek om grenzen af te tasten, te experimenteren, keuzes te maken en verantwoordelijkheden op te nemen.
Het jeugdwerk kan jongeren de handvatten bieden om hun verantwoordelijkheid op te nemen. Zo kunnen ze binnen hun eigen jeugdvereniging bewuste keuzes maken. Dit bijvoorbeeld door duidelijke afspraken te maken en deze vorm te geven in een alcohol- en drugbeleid op maat.
Voor het jeugdwerk zijn verschillende materialen beschikbaar:
- ATTENT voor jeugdhuizen
- Drugsinbeweging voor jeugdbeweging
- ...

Draaiboek voor het uitvoeren van een lokale verkenning en het opzetten van lokale acties

Deze leidraad stelt een aangepaste aanpak voor om de vorming ‘Als Kleine Kinderen Groot Worden’ te geven aan Turkse ouders. Het belangrijkste doel van deze vorming voor Turkse ouders, is hen stimuleren om een gesprek over tabak, alcohol en drugs aan te gaan, met elkaar en met hun kind.

Evaluatie dient als een rode draad doorheen het beleidsvormingsproces te lopen. Het is dus niet 'iets wat er achteraf nog even bijkomt'. Integendeel, het past binnen een planmatige aanpak, en is belangrijk binnen iedere fase.
De focus van deze evaluatiemethodiek ligt op procesevaluatie.De verschillende stappen die geëvalueerd dienen te worden zijn: het lokaal overleg, het lokale draagvlak, de lokale analyse(resultaten) en de genomen acties of geïmplementeerde interventies. De resultaten worden teruggekoppeld naar het lokaal overleg en opgenomen in het volgende beleidsplan.
ELAD bestaat uit richtvragen die voor iedere stap binnen het beleidsvormingsproces een indicatie geven of aan alle aspecten werd voldaan. Deze richtvragen zijn een combinatie van de elementen zoals beschreven in het stappenplan ‘Omdat iedereen erbij wint. Samen voor een lokaal alcohol- en drugbeleid’ en de COMIQS standaarden.

Met deze spelfiches kan je aan de slag als je met je jeugdhuis of jeugdbeweging eens stil wil staan bij alcohol- en cannabisgebruik. Aan de hand van vijf spelen denk je met je groep na over wat je kan doen als je je zorgen maakt over het alcohol- en/of cannabisgebruik van een vriend. Dankzij een handig mapje en geplastificeerde fiches, trotseert dit pakket weer en wind, zodat ook jouw opvolgers dit pakket nog kunnen gebruiken. Het pakket bevat naast deze spelfiches ook vier bladwijzers met communicatietips. Maat in de Shit werd uitgewerkt door CAT Infopunt - CGG Eclips vzw en VAD.

Dit is een les voor inburgeraars die kan gegeven worden binnen de lessen Maatschappelijke Oriëntatie van het Onthaalbureau. De les duurt ca. 2uur. De leidraad vormt een bijlage bij de vorming ‘Als Kleine Kinderen Groot Worden’, zodat deze aan de inburgeraars kan gegeven worden. Deze handleiding geeft extra tips over het gebruik van de verschillende methodieken bij andere culturen, in de context van een inburgeringstraject.

'Crush' leert jongeren op een verantwoordelijke manier omgaan met alcohol en cannabis en daarbij zorg te dragen voor zichzelf en anderen. Het vertrekt vanuit een levensdomein waar elke jongere voeling mee heeft, namelijk vrienden en relaties. Het materiaal is bedoeld voor zestien- tot achttienjarigen en is bruikbaar bij groepen tot 25 personen.

Er werd via door de VRGT een pakket uitgewerkt, dat door geïnteresseerde leden van het Netwerk Rookvrije Ziekenhuizen kon gebruikt kon worden om de ‘Werelddag zonder tabak' in te kleuren. De actie richtte zich in eerste plaats op het personeel van het ziekenhuis. De focus lag op het informeren van het personeel over het rookbeleid en het NRZ en ze sensibiliseren voor hun voorbeeldfunctie binnen het ziekenhuis en de bredere maatschappij. De slogan van deze actie luidde : “Gezondheid Binnen Adembereik: samen voor een rookvrij ziekenhuis” en het thema visualiseerde zich aan de hand van een appelboom. Het pakket bestond o.a. uit:
- affiche
- logo (2 kleuren)
- screensaver
- bureaublad
- powerpoint
- aanbod CO-registratie (CO-meters indien nodig voorzien door de VRGT)
- appelstickers
- flyer

Dit is een opvoedingscursus over tabak, alcohol en drugs, voorzien om te doorlopen met ouders (van tieners van 12 tot 16 jaar) uit etnisch-culturele minderheden gedurende 3 halve dagen (3 x 3uur). Je kan gebruikmaken van de PowerPointpresentatie die de rode draad vormt doorheen de 3 halve dagen. Daarnaast is er een werkboekje dat ouders kunnen gebruiken tijdens de cursus.