PREVENTIEMETHODIEKEN
VOOR MEER GEZONDHEID

Het draaiboek drugbeleid in de bijzondere jeugdzorg is een praktische handleiding waarmee voorzieningen bijzondere jeugdzorg, eventueel met begeleiding van een preventiewerker alcohol en drugs, een drugbeleid kunnen uitwerken voor de eigen voorziening. Het draaiboek biedt zowel de nodige achtergrondinformatie als concrete werkvormen. Ook voorzieningen die reeds een drugbeleid hebben, vinden er de nodige handvatten in om hun beleid verder te verfijnen of te actualiseren.

'Als Kleine Kinderen Groot Worden' is een interactieve vorming voor ouders, ter preventie van tabak-, alcohol- en ander druggebruik bij jongeren. Centraal staat het versterken van beschermende opvoedingsvaardigheden. De bedoeling is dat ouders tips krijgen om tabak-, alcohol- en ander druggebruik bij hun kinderen te helpen voorkomen of uitstellen. Er wordt onder andere ingegaan op open communicatie en grenzen stellen.

Deze vormingsmap biedt preventiewerkers, opvoedingsondersteuners en andere professionals een leidraad bij het organiseren van die vorming. Bij de map zit ook een USB-stick.

Methodiek ter ondersteuning van de visieontwikkeling over onlinehulp binnen preventie-vroeginterventie-hulpverlening naar middelengebruik.
Met deze methodiek willen we organisaties stimuleren om hun visie op en de positionering van onlinehulp te concretiseren.

Heel wat kinderen groeien op met een vader of moeder die problematisch alcohol, drugs of medicatie gebruikt. Het afhankelijkheidsprobleem van de ouder heeft een zware impact op het gezin. Zowel minderjarige als volwassen kinderen van ouders met een afhankelijkheidsprobleem (KOAP) lijden er sterk onder. Ze zitten met allerlei vragen en hebben nood aan extra aandacht, ondersteuning en begeleiding.

Deze leidraad stelt een aangepaste aanpak voor om de vorming ‘Als Kleine Kinderen Groot Worden’ te geven aan Turkse ouders. Het belangrijkste doel van deze vorming voor Turkse ouders, is hen stimuleren om een gesprek over tabak, alcohol en drugs aan te gaan, met elkaar en met hun kind.

Dit is een les voor inburgeraars die kan gegeven worden binnen de lessen Maatschappelijke Oriëntatie van het Onthaalbureau. De les duurt ca. 2uur. De leidraad vormt een bijlage bij de vorming ‘Als Kleine Kinderen Groot Worden’, zodat deze aan de inburgeraars kan gegeven worden. Deze handleiding geeft extra tips over het gebruik van de verschillende methodieken bij andere culturen, in de context van een inburgeringstraject.

'Crush' leert jongeren op een verantwoordelijke manier omgaan met alcohol en cannabis en daarbij zorg te dragen voor zichzelf en anderen. Het vertrekt vanuit een levensdomein waar elke jongere voeling mee heeft, namelijk vrienden en relaties. Het materiaal is bedoeld voor zestien- tot achttienjarigen en is bruikbaar bij groepen tot 25 personen.

Intermediairs in de reguliere sector arbeid aanzetten tot het uitwerken van een multi-componenten alcohol- en drugbeleid in de ondernemingen (privaat of publiek)

Deze materialen ondersteunen professionelen uit de eerstelijnsgezondheidszorg en eerstelijnswelzijnswerkers in het omgaan met cliënten met een alcohol- of ander drugprobleem

Maat in de Shit is een educatief pakket waarmee u kunt werken rond druggebruik met jongeren. De invalshoek 'vriendschap en relaties' maakt het mogelijk om een brug te slaan tussen werken rond de cannabisthematiek en een bredere aanpak, gericht op het ondersteunen van sociale en persoonlijke normen en vaardigheden. In deze handleiding vindt u diverse werkvormen die deze invalshoek vorm geven.

Het pakket bestaat uit:

een handleiding voor de begeleider;
10 bladwijzers 'Signalen';
10 bladwijzers 'Communicatietips';
10 pocketfolders van Maat in de Shit.

Maat in de Shit werd uitgewerkt door CAT Infopunt - CGG Eclips vzw en VAD.

Heel wat jongeren in het deeltijds onderwijs zijn maatschappelijk kwetsbaar en worden belast door situaties als moeilijke familiale omstandigheden, armoede en uitsluiting. Ze hebben nood aan gedifferentieerd onderwijs en een sterk op het individu afgestemd traject van alternerend leren en werken in centra voor DBSO of in de vorm van de leertijd. Voor het coachen van een drugbeleid is het belangrijk op de hoogte te zijn van de specifieke situatie en eigenheid van de organisatie waarmee men aan de slag gaat. Een hertaling van het concept Drugbeleid Op School (DOS) naar een drugbeleid op maat van het deeltijds onderwijs bleek aangewezen. Gezien de verschillen in structuur, organisatie, rollen en functies in de leertijd en in de centra DBSO zijn er twee draaiboeken.

ASPHA wil huisartsen ondersteunen via telefoon en e-mail bij het begeleiden van suïcidale patiënten, hun omgeving en nabestaanden. Huisartsen die geconfronteerd worden met een suïcidale patiënt kunnen er onmiddellijk met hun vragen terecht.

Eet en beweeg jij volgens de voedings- en bewegingsdriehoek? Hoeveel zit je dagelijks? Geen idee en ben je toch benieuwd?
Test hier hoe jij eet en beweegt en maak een persoonlijk plan.
Moet je nu van vandaag op morgen je hele eet- en beweegpatroon omgooien? Nee hoor, elke kleine verbetering is een stap vooruit. Hou het vooral haalbaar voor jezelf.
De testjes zijn geschikt vanaf 6 jaar.

Hoe werkt het?
1. Doe de test: Door de testjes in te vullen ga je na hoeveel groenten of fruit je eet, hoeveel water je drinkt en hoeveel je beweegt.
2. Jouw vooruitgang: Door aan te melden op ‘Mijn Gezond Leven’ kan je de komende weken je vooruitgang evalueren. Vul de testjes opnieuw in en evalueer of je meer fruit, groenten en/of water eet of drinkt en of je meer beweegt.
3. Maak een plan: een online begeleidingstool helpt je om meer groenten, fruit of water te introduceren in je leven.

In deze leidraad kom je te weten hoe je alcohol- of andere drugproblemen bij een cliënt aanpakt: van het moment dat je vermoeden de kop opsteekt, over het bespreken ervan, tot de doorverwijzing en de nazorg. Je zal merken dat een kortdurende interventie zoals in deze leidraad besproken, heel wat kan teweegbrengen.

"Alcohol en andere drugs. Wat met alcohol- en andere drugproblemen bij cliënten in OCMW en CAW?" is voor maatschappelijk werkers en andere hulpverleners, bijvoorbeeld op een CAW of op de sociale dienst van een OCMW, die in begeleidingen in contact komen met cliënten met een alcohol- of drugprobleem.

Het kloppend hart van het jeugdwerk zijn de (jonge) vrijwilligers die zich inzetten voor de jeugdbeweging, het jeugdhuis, de speelpleinwerking, … Zo bieden jeugdverenigingen heel wat kinderen, jongeren en jongvolwassenen de ruimte om zich uit te leven en te ontplooien. Het is een veilige plek om grenzen af te tasten, te experimenteren, keuzes te maken en verantwoordelijkheden op te nemen.
Het jeugdwerk kan jongeren de handvatten bieden om hun verantwoordelijkheid op te nemen. Zo kunnen ze binnen hun eigen jeugdvereniging bewuste keuzes maken. Dit bijvoorbeeld door duidelijke afspraken te maken en deze vorm te geven in een alcohol- en drugbeleid op maat.
Voor het jeugdwerk zijn verschillende materialen beschikbaar:
- ATTENT voor jeugdhuizen
- Drugsinbeweging voor jeugdbeweging
- ...

Begeleid jij, als preventiewerker, in jouw regio een Sportivos-sportclub? Hier vind je een aantal nuttige materialen die kaderen binnen Sportivos Brons. Het gaat om:

- De informatie voor het startmoment
- De powerpoint van het startmoment
- De leidraden voor evaluatiemomenten
- De leidraad voor de vorming ‘Alcohol en drugs in de sportclub’ voor kantine-medewerkers en bestuursleden
- De powerpointpresentatie voor de vorming
- De uitnodiging, het evaluatieformulier en het attest voor deelname voor de vorming

Samen met ouderenverenigingen, huisartsen, lokaal gezondheidsoverleg en mutualiteiten wil VAD met de campagne actief sensibiliseren over de risico’s van alcohol op latere leeftijd: ‘Als je ouder wordt, kan je minder goed tegen alcohol. Praat erover met je huisarts.’

Dit is een methodiek waarmee met ouders van diverse etnisch-culturele achtergronden groepsgesprekken georganiseerd kunnen worden over tabak, alcohol, drugs en andere verleidingen en hoe ze hiermee omgaan in de opvoeding. De groepsgesprekken worden gestructureerd aan de hand van een nepdocumentaire of mockumentary met de titel ‘Grand Temptationz’ die de verschillende thema’s inleidt.

Sinds het schooljaar 2000-2001 organiseert VAD een leerlingenbevraging over alcohol en andere drugs bij jongeren in het secundair onderwijs. Werken aan een drugbeleid op school impliceert het doorvoeren van een verandering in de school. Of het nu gaat over het bijsturen van een bestaand beleid of de prille ontwikkeling van een drugbeleid, het gaat altijd om een complex proces. Wanneer de school een proces van verandering doorvoert, is het een absolute meerwaarde om de beginsituatie en de specifieke noden en behoeften van de school in kaart te brengen.

Dit kan door de leerlingen van de school te bevragen over middelengebruik binnen hun leefwereld (frequentie en hoeveelheid van gebruik, motieven, houding van vrienden, beschikbaarheid … ) en hun ervaringen met het huidige drugbeleid.

Hulpverleners in de welzijns- en gezondheidssector worden regelmatig geconfronteerd met riskant of problematisch middelengebruik bij hun cliënten. Mensen aanzetten om dit gedrag te veranderen, blijkt niet eenvoudig. Heel vaak zien deze cliënten hun gebruik niet als een probleem en komen ze met een andere hulpvraag, zoals slaapproblemen, maagpijn, huisvesting, schulden,... Als de hulpverlener adviseert om het gebruik te stoppen of te minderen, moet hij vaak vaststellen dat de cliënt dit niet opvolgt. Een cliënt die zijn gedrag verandert, hervalt vaak plots weer in zijn oude patroon. Het 'gebrek aan motivatie' en het 'steeds weer hervallen' bezorgt menig hulpverlener gevoelens van machteloosheid.

Motiverende gespreksvoering blijkt een effectieve aanpak om gedragsverandering te bevorderen, ook bij cliënten die nog niet gemotiveerd zijn. 'Het Huis' laat u kennismaken met de belangrijkste principes ervan.