Welke triggers en cues zouden de reflex moeten creëren om het thema aan te kaarten en de cliënt preventief advies te geven/door te verwijzen? Voor gamen zijn dit de volgende:  

• verstoord dag- en nachtritme; 
• afspraken niet nakomen of laattijdig verwittigen; 
• concentratieproblemen; 
• vermoeidheid door gebrek aan slaap; 
• angstig of prikkelbaar zijn wanneer men niet kan spelen; 
• weinig of geen andere interesses hebben buiten het gamen; 
• onverzorgd uiterlijk/lichaamshygiëne; 
• problemen op verschillende levensdomeinen gerelateerd aan gamen: gezondheid, financieel, psychisch, relationeel, werk, … 

Opgelet: bij problematisch gamen zie je meestal een globale gedragsverandering over een bepaalde periode. Je zal een combinatie zien van verschillende signalen. Wees waakzaam wanneer je één van deze signalen opmerkt, maar trek geen overhaaste conclusies. De signalen hierboven kunnen immers ook wijzen op andere problemen. In deze publicatie vind je in de methodiek ‘signalen bespreken’ tips om het gesprek over signalen aan te gaan én een uitgebreidere signalenlijst (p. 33) met veelvoorkomende signalen.

Op zoek naar ondersteuningsmaterialen, acties en projecten waarmee je als nulde-of eerstelijnswelzijnswerker aan de slag kan? 

Op organisatieniveau en voor medewerkers 

• Bij ‘Alcohol- en illegale drugs’ vind je een volledig overzicht van alle overkoepelende materialen (bv. inspiratieboxen met gespreksmethodieken, juridische vragen, draaiboeken beleid, opleidingen, ….) die je kan gebruiken voor de thema’s alcohol, illegale drugs, psychoactieve medicatie, gamen en gokken. 
• Hulpverleners kunnen aan de slag met de werkwijzer Hulpverlening aan problematische gamers. Dit is een leidraad voor de specifieke behandeling van problematisch gamen. Het bevat methodieken die dicht aanleunen bij interventies en strategieën voor de behandeling van middelgebonden stoornissen. Hulpverleners vinden er handvatten die helpen om goed aan te sluiten bij de belevingswereld van gamers en de specificiteit van het klinische beeld met zijn unieke karakteristieken. 

Voor cliënten en hun omgeving 

• Game(l)over is een online tool, gericht op jongeren die riskant of beginnend problematisch gamen én hun ouders. We willen vroegtijdig interveniëren opdat het gedrag niet escaleert en gamen leuk blijft. Om dat doel te bereiken, is het zeer belangrijk ook de ouders te ondersteunen. Game(L)over kan ook gebruikt worden in het kader van een begeleidingstraject van kinderen of ouders. Je kan Game(L)over mee bekendmaken via de bekendmakingsflyer.
• Als kleine kinderen groot worden en gamen is een brochure voor ouders over omgaan met gamen in de opvoeding.
• Op de webpagina druglijn.be bundelt De Druglijn informatie over gamen, risicovol en problematisch gamen. Je vindt antwoord op onder meer vragen als: wat is gamen, wat zijn de voordelen en risico’s verbonden aan gamen, hoe hou je het gamen van je kind gezond? Naast een kennistest over gamen zijn er ook twee zelftests beschikbaar. Wil je nagaan hoe riskant je gamegedrag is? Doe anoniem en vrijblijvend de zelftest voor volwassenen of minderjarigen en krijg meteen advies. 
• De brochure Wat je moet weten over gamen bevat productinformatie over gamen en is volledig op maat gemaakt voor iedereen die op een eenvoudige manier informatie wil over gamen (mensen met een beperking, anders lerenden, mensen met een beperkte kennis van het Nederlands, …). Op een duidelijke manier wordt uitgelegd wat gamen is, wat er zo leuk aan is, wat mogelijke risico’s zijn en wordt stilgestaan bij signalen van mogelijks problematisch gamen. 
• Neem een kijkje op de website van het Vlaams expertisecentrum Alcohol en andere Drugs (VAD) voor meer informatie, advies, materialen en opleidingen over gamen. Je vindt er ook ons aanbod over alcohol en illegale drugs, psychoactieve medicatie en gokken’. De gratis online vormingen over de verschillende middelen, preventie en hulpverlening vind je op het vormingsplatform van VAD. 
• Je staat er niet alleen voor. Voor meer info, vorming, advies en coaching bij het uitwerken en implementeren van een alcohol- en drugbeleid kan je een beroep doen op de preventiewerkers tabak, alcohol en andere drugs van het Centrum Geestelijke Gezondheidszorg van jouw regio en jouw lokale of intergemeentelijke preventiewerker.